Ukuzethemba kwebhizinisi kwehle ngoJanuwari ngamaphuzu ezinkomba angu-4.4 kuya ku-112.9 ngemva kokukhula ngo-2022 futhi ikakhulukazi ngoDisemba lapho ukucishwa kukagesi kungazange kube yingozi enkulu kangaka.
Ngokwe-SACCI Business Confidence Index (BCI), igcina ukuqopha izinga eliphezulu kune-117.3 ngoDisemba kwakungu-Okthoba 2015, kanti isilinganiso sonyaka sika-109.6 ngo-2022 siphinde sadlula izinga langaphambi kwe-Covid lika-107.0 ngo-2019, njengoba kanye nezinga lika-2021 elithuthukisiwe lika-108.5.
Ukuzethemba kwebhizinisi kuthole umfutho oqinile ngasekupheleni kuka-2022 njengoba i-BCI ithuthuka isuka esilinganisweni esingu-108.6 engxenyeni yokuqala ka-2022 yaya ku-110.7 engxenyeni yesibili. Ngekota ukuthuthukiswa kwabonakala nakakhulu njengoba i-BCI ithuthuke isuka ku-108.9 engxenyeni yesithathu yowezi-2022 yaya ku-112.5 engxenyeni yesine, okuwukunyuka kwamaphuzu ezinkomba angu-3.6.
Izinga le-BCI likaDisemba 2022 lika-117.3 lithuthuke ngamaphuzu ezinkomba angu-6.4 ngoNovemba 2022 futhi ngo-10.9 ngoDisemba 2021. Nokho, i-SACCI ithi, kubonakala sengathi umfutho oqinile wokukhuphuka unciphile njengoba i-BCI yehla phakathi kukaDisemba kuya ku-112.9 ngoJanuwari.
Umthelela omuhle ngoDisemba
Iziqephu ezingaphansi eziyisishiyagalombili kweziyi-14 ze-BCI zibe nomthelela omuhle ku-BCI phakathi kukaZibandlela noJanuwari 2023. Lokhu kuhlanganisa ukwanda kwenani lempahla ethengiswayo, ukwanda kwezinombolo zezivakashi, ukuthengiswa kwezitolo zangempela ezingcono ngo-Black Friday kanye namanani aphezulu amasheya.
I-SACCI ithi ukuphakelwa kukagesi, okuhlanganisa nokucinywa kukagesi, kube nomthelela ongemuhle futhi omubi kakhulu ekuthembeni kwebhizinisi ngoJanuwari nakuba izindleko eziphansi zikaphethiloli zanikeza ukukhululeka okuthile kodwa zahlala ziphezulu uma kuqhathaniswa nama-23% ngaphezu konyaka odlule.
Nakuba isimo sebhizinisi lesikhathi esimaphakathi sihlezi sisihle njengoba i-BCI isathuthuka ngonyaka odlule, ibihamba kancane, ibe nomthelela omuhle kakhulu ogqame kakhulu unyaka nonyaka owenziwa ezokuvakasha, kanti ukwanda kwezimoto ezintsha kuphinde kwabonakala. isimo esihle sebhizinisi.
Imininingwane yezomnotho iqondise ekuthuthukisweni kwezimo ngasekupheleni kuka-2022 njengoba isikhathi samaholide sasikhululiwe emithethweni nemikhawulo, okubhebhezela amathemba amahle phakathi kwamabhizinisi kanye nomphakathi uwonke, kusho i-SACCI.
“Kodwa-ke, ukushoda kukagesi bekuqhamuka ngemuva futhi kube nomthelela omuhle ethembeni nakuba wonke umuntu wayazi ukuthi isidingo sikagesi esiphezulu ekuqaleni kuka-2023 singase sibhebhethekise inkinga kagesi.”
FUNDA FUTHI: Inhlolovo yokuthenjwa kwebhizinisi ikhombisa u-61% onganelisekile ngezimo zebhizinisi
Amazinga aphezulu aqhubekayo wokucisha ukulayisha
Inkomba ikhomba ukuthi iNingizimu Afrika ibivele ibhekene nengwadla yokushoda kukagesi okudalwe ukucishwa kukagesi okuqhubekayo ngesikhathi samaholidi ngasekupheleni kuka-2022. imithelela engathi sína, hhayi kuphela emindenini, kodwa kuyo yonke imikhakha yezomnotho.”
I-SACCI ithi ukutholakala kukagesi kubaluleke kakhulu ekusebenzeni komnotho kanye nezinqubo zokukhiqiza. “Nakuba isamba somkhiqizo wasekhaya sangempela (GDP) sibonakala singathinteki kangako ngokuphakelwa kukagesi ngaphambi kuka-2008 ngomthamo owanele wokuphakelwa, ukukhula kwangempela kwe-GDP kwaqala ukwehla njengoba ugesi uyancipha.”
Ukushoda kwempahla nakho kuthinte amanani, okudale ukuthi amanani entengo anyuke futhi athinte ukuguquguquka kwentengo yesidingo kanye neholo elincane leziphathimandla zendawo. “Kusobala kakhulu ukuthi ukuphakelwa kukagesi okungaguquki kuwuphawu olubaluleke kakhulu emnothweni. Ngaphambi kuka-2008, ukukhula kwangempela kwe-GDP kanye nesidingo sikagesi sasihamba kanyekanye.
FUNDA FUTHI: Ukuzethemba kwebhizinisi ekubambeni isikhundla ngoJulayi – SACCI
Umthelela ku-GDP
“Ngemuva kuka-2008 kubukeka sengathi i-GDP ngeyunithi ngayinye kagesi inyukile njengoba umnotho usuwonga kakhulu. Kodwa-ke, kusukela ngo-2018 kuya phambili, ukukhula kwe-GDP kuye kwaba phansi okubonisa ukuthi izinzuzo zesikhathi sangaphambilini kungenzeka zehlile. Kuphinde kuveze ukuthi ubunzima bokucinywa kukagesi, ikakhulukazi emazingeni akho amanje, kunomthelela omubi kakhulu ekukhuleni kwangempela kwe-GDP nokusebenza komnotho.”
Ngokusho kwe-SACCI kubalulekile ukuqalisa uhlelo lokuhlonishwa kwabantu ukuze kubuyiselwe ukusebenza kwe-Eskom, lapho amakhono nekhono kubuyisela inhlangano empilweni enhle. “Kumayelana nokuqoka abantu abangcono kakhulu ukuthi bangaphathi u-Eskom kuphela kodwa nazo zonke izinhlaka zikahulumeni kanye nama-SOE.”
I-SACCI ixwayisa ngokuthi izinzuzo zokuheha uhwebo lwangaphandle kanye nokutshalwa kwezimali okuqondile kwamanye amazwe kungase kunciphe ngokushesha uma inkinga yamandla ingaxazululwa ngendlela ephusile. “Izidingo ezisheshayo zokwenza ngcono izithiyo zamanje zakwa-Eskom kanye nokubuyisela amandla akhe aphelele okukhiqiza kufanele zibhekwe ngokushesha.”