Amaphuzu Abalulekile
- Abanye abantu abathathu bahlengwe bephila ngaphansi kwamabhilidi abhidlikile eTürkiye ngemuva kokuchitha izinsuku eziyi-11 bevaleleke.
- Omunye kwabathathu abahlengiwe ubeneminyaka engu-14 ubudala.
- Ukuzamazama komhlaba sekubulale abantu abangaphezu kuka-45 000, kwashiya izigidi zingenamakhaya, futhi kwabangela nomzamo omkhulu wokusiza.
Amaqembu abatakuli adonse abantu abathathu bephila ngaphansi kwezakhiwo ezibhidlikile eTürkiye ngoLwesihlanu, ezinsukwini eziyi-11 ngemuva kokuzamazama komhlaba okubulale abantu abangaphezu kuka-45,000, kwashiya izigidi zingenamakhaya, futhi kwasusa nomzamo omkhulu wokusiza.
Ama-mosque emhlabeni jikelele enze imikhuleko yomngcwabo yabashonile eTürkiye naseSyria, iningi labo elingakwazanga ukuthola imingcwabo egcwele ngenxa yobukhulu bale nhlekelele.
Ngenkathi amaqembu amaningi abatakuli bamazwe ngamazwe eshiye indawo yokuzamazama komhlaba enkulukazi, abasindile bebesaphuma ngaphansi kwenqwaba yamakhaya ayisicaba, benganaki konke ukungezwani.
UHakan Yasinoglu, oseminyakeni yawo-40 ubudala, utakulwe esifundazweni esiseningizimu yeHatay, emahoreni angama-278 ngemuva kokuzamazama komhlaba okungu-7.8 ebusuku ngomhlaka-6 Febhuwari, kusho abe-Istanbul Fire Brigade.
Phambilini, u-Osman Halebiye, 14, kanye no-Mustafa Avci, 34, basindiswa edolobheni lomlando laseTürkiye, i-Antakya, elaziwa kudala nge-Antiyokiya. Njengoba uMnu Avci ethathwa, wafakwa kukholi ye-video nabazali bakhe bambonisa ingane yakhe esanda kuzalwa.
“Ngase ngilahlekelwe yithemba ngokuphelele. Yisimangaliso sangempela lesi. Bangibuyisela indodana yami. Ngabona imvithi ngacabanga ukuthi akekho ongasindiswa ephila lapho,” kusho uyise.
UMnu Avci owayekhathele kamuva wahlanganiswa nomkakhe u-Bilge nendodakazi yakhe u-Almile esibhedlela saseMersin.
Ngangilahlekelwe yithemba ngokuphelele. Isimangaliso sangempela lesi. Bangibuyisela indodana yami.
Ubaba kaMustafa Avci
Ongoti bathi izinsiza eziningi zokuhlenga zenzeka emahoreni angu-24 kulandela ukuzamazama komhlaba. Nokho, intombazanyana yasindiswa ezinsukwini ezingu-15 ngemva kokuzamazama okukhulu kweHaiti ngo-2010, okunikeza ithemba lokuthi kusengatholakala abantu abaningi.
Inani lokufa kwabantu eTürkiye manje limi ku-39,672, okwenza kube inhlekelele embi kakhulu emlandweni wanamuhla waseTurkey. Kodwa lesi sibalo kulindeleke ukuthi sikhuphuke njengoba kulahlekelwe izindlu ezibalelwa ku-264,000 kulokhu kuzamazama futhi abantu abaningi abaziwa ukuthi bakuphi.
ESyria engumakhelwane, eseyihlakazwe kakade yimpi yombango engaphezu kweminyaka eyishumi, iziphathimandla zibike ukufa kwabantu abangaphezu kuka-5,800. I-toll ayishintshile izinsuku.
Inqwaba yabantu abashonile eSyria ibisenyakatho-ntshonalanga, indawo ephethwe amavukelambuso alwa noMengameli u-Bashar al-Assad – okuwudweshu okwenze kwaba nzima imizamo yokusiza abantu abathintwe ukuzamazama komhlaba.
Lezi zinhlangothi zingqubuzane ngobusuku okokuqala selokhu kwenzeke inhlekelele, amasosha kahulumeni adubula emaphethelweni e-Atareb, idolobha eliphethwe amavukelambuso elihlaselwe kabi ukuzamazama komhlaba, kubike iSyrian Observatory for Human Rights ngoLwesihlanu.
I-Reuters ayikwazanga ukuqinisekisa umbiko ngokuzimela.
I-Türkiye noma iSyria ayishongo ukuthi bangaki abantu abasadukile kulandela ukuzamazama komhlaba.
Emindenini esalinde ukubuyisa izihlobo eTürkiye, kuyakhula intukuthelo ngalokho ekubona njengemikhuba ekhohlakele yokwakha kanye nentuthuko yasemadolobheni enamaphutha ajulile okubangele ukuhlakazeka kwezinkulungwane zemizi namabhizinisi.
Esinye salezo zakhiwo kwakuyiRonesans Rezidans (Indawo Yokuhlala Ngenkathi Entsha), eyazungeza e-Antakya, yabulala amakhulukhulu.
“Bekuthiwa kuphephile ukuzamazama komhlaba, kodwa uyawubona umphumela,” kusho u-Hamza Alpaslan, 47, umfowabo obehlala efulethini.
“Isesimweni esibi kakhulu. Awukho usimende noma insimbi efanele. Isihogo sangempela.”
UTürkiye uthembise ukuthi uzophenya noma ngubani osolwa ngokuwa kwebhilidi futhi uyalele ukuthi kuboshwe abasolwa abangaphezu kuka-100, okuhlanganisa nonjiniyela.
EKahramanmaras, okuyidolobha eliseningizimu-mpumalanga yeTurkey ebeliseduze kakhulu nesizinda, abantu ababalelwa ku-1,000 XNUMX bahlangana ngemuva kwasemini ngaphandle kwe-Erzurumluoglu Mosque, esengozini yokuwa, ukujoyina imikhuleko yomngcwabo.
“Le yinto wonke amaSulumane okudingeka ayenze,” kusho u-Ahmet Akburak, unjiniyela owalahlekelwa yizihlobo zakhe eziyisikhombisa ekuzamazameni komhlaba.
“Siyajabula ngokuthi sikwazile ukukhipha izidumbu zabo. Kodwa abantu abaningi baba munye nemfucumfucu.”
Izinhlangano zosizo zithi abasindile bazodinga usizo izinyanga ukuze beze nengqalasizinda ebaluleke kangaka ecekeleke phansi.
Izinkulungwane zabantu baseSyria ababephephele eTürkiye empini yombango yezwe labo sebebuyele ezindlini zabo endaweni yempi – okungenani okwamanje.